In voertuigen met een elektrische installatie zit een hoop draden die allerlei dingen op elkaar aansluiten. Vaak zitten deze draden gebundeld in rubberen kous waaruit dan vertakkingen komen die naar de diverse onderdelen gaan. Het geheel van draden en stekkers die in kousen gebundeld zitten, noemen we een kabelboom.
Bij de oudste voertuigen, zoals oude bromfietsen, is zo’n kabelboom gelukkig erg simpel. Als je daar een tijdje naar staart dan snap je inuitief wel ongeveer wat er gebeurt. Maar heb je een modernere bromfiets, bijvoorbeeld met knipperlichten, een accu, een USB stekker, spanningsregeleaar, waarschuwingslampjes etc, dan wordt het al gauw erg lastig om nog te snappen wat er gebeurt zonder een schakelschema bij de hand.
Dat is natuurlijk erg lastig voor monteurs. Je hebt nu eenmaal niet altijd alle schakelschema’s van alle voertuigen bij de hand.Daarom zijn er coderings standaarden ontwikkeld waarbij met codes aangegeven wordt waarvoor een bepaalde aansluiting is. Dit helpt enorm om bij elk voertuig te snappen wat een bepaalde draad hoort te doen.
In Europa wordt veel gebruik gemaakt an de DIN 72552 standaard. Deze is grotendeels gebaseerd op de codering die de firma Bosch intern ontwikkelde, als een van de eerste fabrikanten van elektronische uitrustingen voor voertuigen.
Ook Zundapp maakt gebruik van deze codering. Onder staat deze codering weergegeven. Het is een aardige lijst, maar erg handig wanneer je deze niet uit je hoofd weet. Niet alle codes zijn van belang; de meest voorkomende zijn aangegeven in vetgedrukte tekst. Vraag je je dus volgende keer of een draad op de juiste plek zit, kijk dan eens of je een nummer ziet staan; dan weet je direct of het klopt.
| DIN code | Doel | Omschrijving | Oude code |
|---|---|---|---|
| Ontsteking | |||
| 1 | Ontstekingsspoel, verdeelkap, laag voltage | De ontstekingsspoel bij Zundapps heeft drie aansluitingen. Aan de ene kant een voeding en aan de andere kant een verbinding naar de condensator en de niet-geaarde kant van de contactpunten. In het midden vaak de uit kant (de bougiekabel). Bij een puntenontsteking komt de voeding van de omwentelingen van het vliegwiel en loopt er een draad naar de niet-geaarde kant van de contactpunten en de condensator. Bij de Nurnberg modellen komt de invoer spanning van de ontstekingsspoel van 15 van het contactslot en aan de andere kant zit een aansluiting 1 die van de deze aansluiting loopt naar de condensator en de niet-geaarde kant van de contactpunten via aansluiting 1 op het blok. | |
| 1a, 1b | Verdeelkap met 2 gescheiden circuits | ||
| 2 | Startslot, magnetisch, kortsluiting | Dit is vaak een draad van de contactpunten naar het startslot. In de 'uit' stand van het startslot is contact 2 dan verbonden met een aarde draad. Hierdoor valt de vonk weg, en slaat de motor af. | |
| 4 | Ontstekingsspoel, verdeelkap, hoog voltage | ||
| 4a | Van ontstekingsspoel 1 | ||
| 4b | Van ontstekingsspoel 2 | ||
| 7 | Aansluiting op ballast weerstand, naar verdeelkap | ||
| 15 | Accu + van startslot | Dit is de draad in het startslot die stroom krijgt van de accu wanneer de stand van 'uit' naar 'aan' of 'aan met licht' gaat. Deze vind je in de Nurnberg modellen als de Bella. 15 gaat direct naar de ontstekingsspoel en naar de verlichting. | 16 |
| 15a | Van ballast weerstand naar ontstekingsspoel en startmotor | 16 | |
| 15e | Accu + van startslot, ook met werkende startmotor | ||
| Accu | |||
| 15 | Accu + door startslot | Dit is de draad in het startslot die stroom krijgt van de accu wanneer de stand van 'uit' naar 'aan' of 'aan met licht' gaat. Deze vind je in de Nurnberg modellen als de Bella. 15 gaat direct naar de ontstekingsspoel en naar de verlichting. | 16, 54/15 |
| 30 | Directe invoer van de + van de accu | Dit is de aansluting die direct van de accu komt en voeding geeft aan het boordnet. Het is vaak verstandig om een zekering in de draad te zetten die van de accu + naar 30 loopt, die net wat meer Ampere heeft dan de maximale stroom die gebruikt / geleverd kan worden. | 30/51 |
| 30a | Directe invoer van 2e accu en 12/24v relais | ||
| 31 | Aansluiting voor retour naar accu - of naar aarde | Van aansluitpunten met code 31 loopt een draad terug naar de accu of naar de aarde. Let op: aarde verbindingen via het frame zijn veel minder betrouwbaar dan een leiding terug naar de accu, of naar een goed bevestigingspunt aan het motorblok. Zeker met een gepoedercoat frame maakt een tandenschijf niet altijd goed contact. Daar komt bij dat een aarde aansluiting op het koplamphuis altijd via de balhoofdlagers terug moet naar het motorblok. Dit is een minder goede verbinding en leidt op termijn tot putjes / beschadiging in de lagers. Standaard zat er op de zundapp geen retourleiding van de koplamp, maar het is altijd een goed idee bij een restauratie om deze te plaatsen. Vaak is een zwakke koplamp mede vanwege slechte aarding. | |
| 31a | Retour naar 12/24V, relais | ||
| 31b | Retour naar accu of aarde door schakelaar/ relais | 85d | |
| 31c | Retour naar 12/24V, relais | 31,41a | |
| Knipperlichten | |||
| 49 | Invoer kant van het knipperlicht automaat / clignoteur | 49 is de invoer aansluiting van het knipperlicht automaat, deze wordt gevoed via aansluiting 49a op het startslot. Staat dus op spanning bij ontsteking aan en bij stand licht aan | 15, 15+, 15/54, +, +15 |
| 49a | Uitvoer kant nipperlicht automaat, invoer kant knipperlicht schakelaar | 49a loopt van het knipperlicht automaat naar de invoer van de knipperlicht schakelaar aan het stuur. Let op: er zijn ook twee 49a aansluitingen op het startslot. Deze geven voeding (+) door van de accu naar het knipperlicht automaat. Dit draad wordt ook aangesloten op zowel de voeding van de gelijkrichter als de plus voor de toeter. Het knipperlicht automaat wordt dus gevoed door de gelijkrichter en de accu en wanneer de gelijkrichter meer levert dan er gebruikt wordt, laad deze de accu up door de stroom de andere kant op te laten lopen terug naar de accu om deze op te laden. | 54L, S, S4 |
| 49b | Uitvoer van tweede knipper circuit | ||
| 49c | Uitvoer van derde knipper circuit | ||
| C | Eerste knipper dashboard licht | K, K1, P | |
| C2 | Tweede knipper dashboard licht | K1, K2, K3, K4 | |
| C3 | Derde knipper dashboard licht | K3, K4 | |
| L | Knipperlichten links | HL, L54, VL | |
| R | Knipperlichten rechts | HR, R54, VR | |
| L54 | Uitvoer knipper lampen links | SBL | |
| R54 | Uitvoer knipper lampen rechts | SBR | |
| Verlichting | |||
| 54 | Remlicht | ||
| 54g | Lampen | 54 | |
| 55 | Mistlampen | ||
| 56 | Spotlicht | ||
| 56a | Groot licht koplamp en cockpit lamp | ||
| 56b | Gewoon licht kopolamp | F | |
| 56d | Signaal licht | ||
| 57 | Parkeerlicht | ||
| 57a | Parkeerlicht | P | |
| 57L | Parkeerlichten links | PL | |
| 57R | Parkeerlichten rechts | PR | |
| 58 | Nummerplaat verlichting, cockpit lamp | ||
| 58d | Dimmer cockpitverlichting | 58b | |
| 58L | Parkeerlicht links | 58 | |
| 58R | Parkeerlicht rechts | 58 | |
| Wisselspanning generator | |||
| 51 | Gelijkstroom (DC) bij de gelijkrichter | Bij een wisselstroom generator moet soms de uitvoer omgezet worden in gelijkstroom (DC). Dit gebeurt door een gelijkrichter. De gelijkrichter heeft een gelijkstroom uitvoer aansluiting met nummer 51 en deze is veelal rechtstreeks aangesloten op de accu om deze op te laden. Soms voedt de gelijkrichter ook verbruikres als de knipperlichten of de toeter. | |
| 51e | Gelijk aan 51, met smoorspoel | ||
| 59 | Uitvoer wisselspanning (AC), invoer spanningsregelaar, licht schakelaar | 59 bij wisselstroom generators is de veelal gele draad die uit het blok komt. Deze voedt de verlichtingsdelen op wisselspanning en gaat naar aansluiting 59 van het startslot. Let op, deze aansluiting bestaat niet bij de Nurnberg modellen daar deze geen wisselspanning gebruiken. De gele draad voedt ook de spanningsregelaar bij AC generator modellen (bromfietsen) met accu. | 51, 51-, 51a |
| 59a | Laad uitvoer, rotor uitvoer | Deze aansluiting is meestal de aanvoer voor de verbruikers | 59 |
| 59b | Laad uitvoer | Deze aansluiting is meestal de aanvoer voor het achterlicht | |
| 59c | Laad uitvoer | Deze aansluiting is meestal de aanvoer voor het remlicht | |
| 63 | Aansluiting op regelaar om spanning aan te passen | ||
| 63a | Aansluiting op regelaar om stroom te limiteren | ||
| 64 | Cockpit controle lampje | ||
| Gelijkstroom generator, regelaar | |||
| 61 | Cockpit controlelamp laadstroom, koolborstels | Deze aansluiting zie je op de Nurnberg modellen. Op de modellen met Dynastart zit de aansluiting 61 op het motorblok waar deze op de plus koolborstels aangesloten zit. De draad gaat van daar naar de aansluiting 61 op de regelaar en van daar naar aansluiting 61 van het cockpit oplaad controle lampje. Bij de kickstarter modellen zit alleen een 61 aansluiting in het blok dat naar het controle lampje loopt omdat daar de regelaar in het blok zit. | |
| B+ | Aanlsuiting voor + accu | 51, 51B+, B+30, B+51 | |
| B- | Aansluiting voor - accu | 31B- | |
| D+ | Generator, Dynamo diode + | ||
| D- | Generator, Dynamodiode - | ||
| DF | Generator/ Dynamo veldwikkelingen | Dit is de aansluiting op de Veld (Field / Feld) wikkelingen. Op de Nurnberg modellen zit deze aansluiting op de veldwikkelingen en wordt aangesloten op de regelaar. Bij sommige modellen is dit een interne bedrading in de ontsteking; bij modellen met een buitenliggende regelaar (zoals de Bella) loopt er dan een draad van de motor naar de DF of F aansluiting op de regelaar. | |
| DF1 | Generator/ Dynamo veldwikkelingen 1 | ||
| DF2 | Generator/ Dynamo veldwikkelingen 2 | ||
| U,V,W | Aansluitingen voor 3 fase stroom | ||
| Voorverwarming ontsteking (Diesel) | |||
| 15 | Aansluiting invoer voorgloeien | + | |
| 17 | Aansluiting voor start | ||
| 19 | Aansluiting voorgloeien | ||
| Startmotor | |||
| 45 | Aansluiting startrelais | 30f, 30h | |
| 45a | Uitvoer startmotor 1 | 30h, 30h I | |
| 45b | Uitvoer startmotor 2 | 30h II | |
| 50 | Startmotor bediening | Directe schakeling | |
| 50a | Startmotor bediening | Uit naar relais (bij zware belasting) | |
| 50b | Startmotor bediening | Bij gebruik twee startmotoren | 50 |
| 50c | Startmotor bediening | Invoer naar (relais) startmotor | 50 II |
| 50d | Startmotor bediening | Invoer naar (relais) startmotor | 50b, 50k |
| 50e | Startmotor bediening | 50a | |
| 50f | Startmotor bediening | 50 | |
| 50g | Startmotor bediening | 50a | |
| 50h | Startmotor bediening | 50 | |
| Electromotor | |||
| 32 | Retouraansluiting (naar accu of aarde) | 31 | |
| 33 | Hoofdaansluiting (32 en 33 kunnen omgewisseld zijn) | 30 | |
| 33a | Aansluiting schakelaar uitzetten | ||
| 33b | Veldaansluiting (uitschakelen) | 54e | |
| 33f | 2. lage toeren | ||
| 33g | 3. lage toeren | ||
| 33h | 4. lage toeren | ||
| 33L | linksdraaiend | ||
| 33R | rechtsdraaiend | ||
| Ruitenwisser / Ruitenwasser | |||
| 53 | Invoer + ruitenwissermotor | 1, 3, 54d, S | |
| 53a | Limiet stop + | 54, +2 | |
| 53b | Limiet stop veld | 3, 54e | |
| 53c | Waterpomp | ||
| 53e | Stop veld | 1, 2 | |
| 53i | Wissermotor met permanente magneet, derde koolborstel voor hoge snelheid | ||
| Waarschuwings signalen | |||
| 71 | Invoer speaker signaal | H | |
| 71a | Uitvoer speaker laag volume | ||
| 71b | Uitvoer speaker hoog volume | ||
| 72 | Schakelaar waarschuwings verlichting | ||
| 85c | Waarschuwings geluid aan | ||
| Schakelaars | |||
| 81 | Opener | ||
| 81a | 1 uit | ||
| 81b | 2 uit | ||
| 82 | Slot aan | ||
| 82a | Eerste uitvoer | ||
| 82b | Tweede uitvoer | ||
| 82z | Eerste invoer | ||
| 82y | Tweede invoer | ||
| 83 | Invoer meerstanden schakelaar | ||
| 83a | Uitvoer positie 1 | ||
| 83b | Uitvoer positie 2 | ||
| Relais | |||
| 84 | Invoer draaimotor en relais contact (begin draaien) | ||
| 84a | Uitvoer draaimotor (stop draaien) | ||
| 84b | Uitvoer relais contact | ||
| 85 | Relais spoel - | Belangrijk als relais spoel een flyback diode in parallel geschakeld heeft | Stop draaien (raam) |
| 86 | Relais spoel + | Belangrijk als relais spoel een diode parallel geschakled heeft | Start draaien (raam) |
| 86a | Invoer 1ste draaimotor | ||
| 86b | Invoer 2ste draaimotor | ||
| Relais contacten | |||
| 87 | Gedeeld contact | 30/51 | |
| 87a | Normaal gesloten contact | ||
| 87b | Normaal open contact | ||
| 88 | Gedeeld contact 2 | 30/51 | |
| 88a | Normaal gesloten contact 2 | ||
| 88b | Normaal open contact 2 | ||
| Overig | |||
| 52 | Signaal van aanhanger | ||
| 54g | magnetische ventielen voor remmen aanhanger | ||
| 75 | Radio, cigaretten aansteker | R | |
| 77 | Aansturing deur ventielen |
